Czym zajmuje się notariusz? Podstawowe czynności notarialne

Większość z nas udaje się do notariusza w sprawach związanych z kupnem nieruchomości, testamentem czy poświadczeniem pełnomocnictwa. Tymczasem zakres czynności kancelarii notarialnych jest znacznie szerszy, a zasadniczą rolą notariusza jest ograniczenie liczby sporów sądowych poprzez dbanie o poprawność sporządzanych dokumentów i działanie w najlepszym interesie zwracających się do niego osób.

Kim jest notariusz? 

Zawód notariusza jest ściśle regulowany przez ustawę z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie. Każdy notariusz jest osobą zaufania publicznego powoływaną przez ministra sprawiedliwości i używającą pieczęci z wizerunkiem państwowego godła (orła). Czynności przez niego dokonywane mają charakter urzędowy, a pobierana taksa notarialna jest ustalana przez rozporządzenie ministra.

By zostać notariuszem, trzeba ukończyć studia prawnicze, a następnie uzyskać uprawnienia poprzez aplikację zakończoną zdaniem trzyczęściowego egzaminu praktycznego i co najmniej dwuletnią asesurę notarialną pod patronatem notariusza. Po tym okresie można zwrócić się do ministra o uzyskanie nominacji na to prestiżowe stanowisko. By ją uzyskać, trzeba wykazać się nieskazitelnym charakterem dającym rękojmię prawidłowego wykonywania tego zawodu – wyjaśnia ekspert z Kancelarii Notarialnej Łukasza Górskiego znajdującej się na warszawskiej Woli.

W czym notariusz może nam pomóc? 

Notariusz, w przeciwieństwie do adwokata czy radcy prawnego, nie świadczy usług, ale wykonuje czynności notarialne – podobnie jak sąd. Zakres tych czynności jest bardzo szeroki i obejmuje kwestie związane z nieruchomościami, prawem spadkowym, prawem spółek, sprawami rodzinnymi i poświadczeniami.

Notariusz jest zobowiązany do działania w interesie klienta oraz pozostałych stron, których dotyczy dana sprawa. Działa więc zawsze uczciwie, rzetelnie i zgodnie z przepisami prawa, wyjaśniając wszelkie wątpliwości i dbając o to, by czynności prawne przez niego wykonywane nie spowodowały w przyszłości sporu prawnego. Ponadto obowiązuje go tajemnica zawodowa.

Najważniejsze czynności notarialne 

Do podstawowych czynności notarialnych należą:

• sporządzanie aktów notarialnych;
• spisywanie pełnomocnictw;
• sporządzanie poświadczeń, np. podpisu, daty lub zgodności kopii z oryginałem;
• spisywanie testamentów, protokołów dziedziczenia i przyjęcia bądź odrzucenia spadku;
• sporządzanie aktów założycielskich, umów i statutów spółek;
• przekształcanie przedsiębiorstw w spółki;
• przygotowywanie małżeńskich umów majątkowych;
• sporządzanie wypisów, odpisów i wyciągów;
• składanie wniosków o wpis w księdze wieczystej;
• przechowywanie pieniędzy i dokumentów.

Niektóre dokumenty muszą być sporządzone w formie aktu notarialnego, by były ważne. Do notariusza trzeba więc zwrócić się w przypadku chęci sporządzenia pełnomocnictwa do dokonania czynności prawnej, umowy przeniesienia własności nieruchomości, umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste, oświadczenia darczyńcy w umowie darowizny czy oświadczenia o wykonaniu prawa odkupu lub pierwokupu nieruchomości.