Kiedy możliwe jest unieważnienie małżeństwa?

Ślub kościelny jest dla wielu osób wierzących ważnym elementem życia – zarówno duchowego, jak i społecznego. Czasami tak jednak w życiu bywa, że małżonkowie z różnym stażem małżeńskim decydują się na rozwód cywilny. Niektórzy z nich zwracają się wtedy również do sądu biskupiego z prośbą o uznanie nieważności małżeństwa sakramentalnego. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej temu zagadnieniu, omawiając trzy kluczowe aspekty związane ze stwierdzeniem nieważności małżeństwa.

Przesłanki do stwierdzenia nieważności małżeństwa sakramentalnego

Stwierdzenie nieważności małżeństwa może nastąpić tylko i wyłącznie w ściśle określonych sytuacjach, które są uwzględnione przez prawodawcę kościelnego. Wśród przesłanek, które mogą skutkować unieważnieniem małżeństwa, można wymienić m.in. zbyt młody wiek jednego z małżonków, zabójstwo byłego małżonka jednej ze stron, przyjęcie święceń kapłańskich lub ślubów zakonnych, uprzednią i trwałą impotencję, uprowadzanie, poligamię, pokrewieństwo lub powinowactwo oraz tzw. wady zgody małżeńskiej. Do tych ostatnich należą:  brak wystarczającego używania rozumu (np. niepełnosprawność intelektualna), poważny brak rozeznania oceniającego (np. psychoza) oraz niezdolność, z przyczyn natury psychicznej, do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich (np. różnego rodzaju skrywane formy uzależnienia).

Jak przebiega procedura?

Organem, który orzeka nieważność małżeństwa jest sąd biskupi. Wyznaczeni do tego sędziowie skupiają się przede wszystkim na ocenie tego, czy na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego można stwierdzić, że dany związek małżeński miał prawo zaistnieć, czy też należy traktować go, jak nigdy niezawarty. Aby mieć pewność, że cała procedura zostanie przeprowadzona w sposób właściwy, warto skorzystać z pomocy adwokata kościelnego np. z Kancelarii Kanonicznej Dariusz Skrzypczak w Katowicach. Prawnik pomoże realnie ocenić szanse na powodzenie takiego zamierzenia, zgromadzić materiał dowodowy i załatwić wszelkie formalności na wszystkich etapach procesowych.

Konsekwencje unieważnienia małżeństwa

W przypadku stwierdzenia nieważności małżeństwa Kościół uznaje, że związek ten nigdy nie zaistniał sakramentalnie, co oznacza, że małżonkowie są wolni od wszelkich zobowiązań wynikających z zawartego małżeństwa. Oznacza to, że mogą oni zawrzeć sakramentalny związek małżeński z innymi osobami. Dzieci urodzone w unieważnionym związku nie tracą jednak swojego statusu jako dzieci ze związku małżeńskiego.