Nie jesteś zadowolony z obsługi lekarskiej? Poznaj kompetencje Rzecznika Praw Pacjenta!

Funkcja Rzecznika Praw Pacjenta jest organem, którego głównym zadaniem jest ochrona praw chorych i korzystających z usług lekarskich. Należy do głównych organów administracji rządowej. O jego powoływaniu i odwoływaniu oraz zakresie działalności decyduje Prezes Rady Ministrów. Chcesz złożyć skargę na lekarza, klinikę medyczną lub szpital? Dowiedz się, kiedy skorzystać z pomocy biura Rzecznika Praw Pacjenta. Jakie są jego kompetencje?

Główne kompetencje rzecznika praw pacjenta

Ustawa o rzeczniku praw pacjenta (i pacjencie) z dnia 6 listopada 2008 roku dokładnie określa zasadę powoływania, odwoływania i obowiązki rzecznika praw pacjenta. Do jego głównych kompetencji należy ochrona praw pacjentów. Do pozostałych zadań zalicza się:

• Postępowanie w sprawach działań, które naruszają prawa pacjentów – czynności, które nie są uprawnione bądź zaniechanie udzielania świadczeń zdrowotnych. Także akcje protestacyjne lub strajki, które mają na celu ograniczenie praw pacjenckich
• Działania wyjaśniające – analiza i prowadzenie dochodzenia, czy podmiot, który udzielił świadczeń zdrowotnych, naruszył prawa chorego. Postępowania prowadzone są na dostarczony wniosek
• Samodzielne działania – po otrzymaniu informacji, która świadczy o naruszeniu praw leczonych osób

Podobnie jak rzecznik praw konsumenta, dociekający praw pacjenta (zbiorowych lub indywidualnych) jest zobowiązany do działania na rzecz osoby poszkodowanej. W tym przypadku może zażądać wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych. Ponadto może wziąć udział w postępowaniu w roli podobnej do prokuratora. Wystarczy tylko zgoda z odpowiedniego urzędu lub wniosek strony. Dodatkowo rzecznik praw pacjenta przygotowuje projekty aktów prawnych odnośnie zabezpieczenia praw. Następnie doręcza je Radzie Ministrów. Może również występować z wnioskiem o wdrożenie inicjatywy ustawodawczej, wydanie bądź zmianę aktów prawnych. Oprócz tego opracowuje i publikuje np. programy edukacyjne lub uczestniczy w ich powstawaniu. W tym celu wiedza o ochronie praw pacjenta jest rozpowszechniana.

Jak dochodzić swoich praw  a ustawa o prawach pacjenta

Do biura rzecznika praw pacjenta pacjenci najczęściej kierują się z powodu trudności w otrzymaniu świadczeń medycznych. Nieznajomość uprawnień, które nam przysługują, sprawia, że nie domagamy się odpowiedniego informowania o metodzie leczenia, jak również zabiegach medycznych, w których wzięliśmy udział. Warto wiedzieć, że w sytuacji naruszenia praw, każdy pacjent może złożyć skargę. Należy ją skierować do Rzecznika Praw Pacjenta. Kontakt może być osobisty, mailowy lub w ramach korespondencji listownej. Wniosek powinien zawierać dane kontaktowe (własne lub w imieniu pacjenta – wtedy należy zamieścić również swoje dane jako wnioskodawca), a także dokładny opis zdarzenia. Ustawa o prawach pacjenta (art. 55) umożliwia udzielanie pomocy przez rzecznika praw.

W związku z tym pacjentom przysługują: świadczenia zdrowotne, informacje (i zachowanie tajemnicy lekarskiej) czy zgodzenia się na udzielenie zdrowotnych świadczeń. Oprócz tego mają prawo nie zgodzić się z opinią lub orzeczeniem lekarskim i dostępu do dokumentacji medycznej oraz opieki duszpasterskiej. Lekarze ze swojej strony muszą szanować intymność i godność pacjenta, jego życie prywatne i rodzinne, a także umożliwić mu w razie potrzeby przechowywanie wartościowych przedmiotów w depozycie. Co ważne, Rzecznik Prawa Pacjenta musi działać w zgodzie z zasadą subsydiarności. Oznacza to, że interweniuje w ostatecznym momencie, kiedy pacjentowi nie pozostały już żadne inne prawne środki. Po rozpatrzeniu skargi przez rzecznika praw pacjenta wszczyna się właściwe postępowanie, które ma wyjaśnić lub nakierunkować na inną ścieżkę dochodzenia roszczeń.