Po jakim czasie przedawnia się zachowek?

Zachowek to instytucja prawa spadkowego, która pojawia się w szczególnych sytuacjach, gdy spadkodawca przekazuje swoje dziedzictwo osobom spoza grona najbliższych krewnych. Prawo do zachowku umożliwia pominiętym spadkobiercom ustawowym ingerencję w wolę spadkodawcy już po jego śmierci i modyfikację dokonanych przez niego rozporządzeń za życia. Komu się on więc należy i jakie terminy obowiązują w jego przypadku?

Komu należy się zachowek?

Zgodnie z art. 991 § 1 Kodeksu cywilnego, prawo do zachowku przysługuje zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Warto dodać, że wysokość przysługującego im zachowku różni się w zależności od sytuacji. Jeśli uprawniony do zachowku jest zstępny lub małżonek spadkodawcy, to przysługująca mu część wynosi połowę wartości udziału w spadku, jaki powinien otrzymać przy dziedziczeniu zgodnym z prawem spadkowym. W sytuacji, gdy zstępny uprawniony do zachowku jest osobą małoletnią lub trwale niezdolną do pracy, wysokość ta wynosi dwie trzecie wartości udziału.

Kiedy zachowek się przedawnia?

Termin przedawnienia roszczenia o zapłatę zachowku wynosi 5 lat. Istnieją dwa sposoby liczenia początku tego terminu, uzależnione od tego, czy spadkodawca sporządził testament. Jeśli spadkodawca nie sporządził testamentu, termin przedawnienia należy liczyć od dnia jego śmierci. Natomiast, gdy spadkodawca zostawił testament, termin pięcioletni zaczyna biec od chwili ogłoszenia tego dokumentu. Ogłoszenie testamentu może być dokonane przez sąd lub notariusza w trakcie specjalnego postępowania.

Prawo do zachowku w praktyce

W praktyce oznacza to, że osoby uprawnione do zachowku mają ustalony czas na zgłoszenie swojego roszczenia. Niezależnie od tego, czy spadkodawca sporządził testament, czy nie, uprawnieni do zachowku muszą uważnie kontrolować termin przedawnienia swoich roszczeń i zgłosić je odpowiednio wcześnie. Warto podkreślić, że ewentualne spory sądowe dotyczące kolejności zaspokojenia roszczeń lub wysokości przysługującego zachowku mogą być długotrwałe i kosztowne. Dlatego też dobrze jest skorzystać z porady prawnej, którą na przykład oferuje Kancelaria prawna w Grójcu, w celu wyjaśnienia wszelkich wątpliwości oraz uzyskania pomocy w dochodzeniu swoich praw. Warto również pamiętać, że każdy przypadek jest inny, a decyzje dotyczące zachowku są podejmowane przez sąd indywidualnie, w oparciu o konkretne okoliczności sprawy.