Radca prawny a adwokat – czym się różnią te zawody i kiedy skorzystać z ich usług?

Radca prawny czy adwokat? Zawody prawnicze są często mylone ze względu na pokrewieństwo obowiązków. Regulują je obowiązujące w Polsce przepisy z 1982 roku. Do głównych różnic zalicza się sposób zatrudnienia. Na czym dokładnie polegają ich zawody i co wchodzi w zakres ich obowiązków? Kiedy skorzystać z usług kancelarii adwokackiej, a kiedy pomocy radców prawnych?

Kim jest adwokat i czym się zajmuje?

Obowiązki adwokata określa ustawa o adwokaturze z 26 maja  1982 roku. Według niej osoba pracująca w kancelarii adwokackiej lub spółce (jawnej, cywilnej, partnerskiej, komandytowej bądź komandytowo-akcyjnej) oferuje profesjonalną pomoc prawną. Pomoc prawna adwokatów polega na:

• Poradach prawnych – w zakresie np. prowadzenia biznesu
• Tworzeniu opinii prawnych
• Sporządzaniu projektów – np. aktów prawnych
• Przedstawicielstwie – reprezentacji klienta przed urzędami czy sądami

Usługi adwokackie prowadzone dla osób fizycznych obejmują sprawy z zakresu prawa karnego, cywilnego i rodzinnego. Natomiast firmy mogą skorzystać z opcji opracowywania umów, egzekucji lub windykacji należności oraz doradztwa w obrębie prawa gospodarczego. Działania w zakresie usług adwokackich są objęte tajemnicą zawodową.

Definicja zawodu i główne obowiązki radcy prawnego

Zasady wykonywania zawodu w przypadku radcy prawnego również są regulowane przez ustawę o radcach prawnych z 6 lipca 1982 roku. Praca radcy prawnego także sprowadza się do świadczenia pomocy prawnej. Warto wiedzieć, że w innych krajach zawód adwokata i radcy prawnego jest połączony w jedno stanowisko pracy. Do jego obowiązków zaliczają się porady prawne i reprezentacja w sądzie. Może być zatrudniony na umowę o pracę. Jego działalność nie wymaga założenia własnej kancelarii adwokackiej. Z usług specjalisty o tytule magistra i po przebytej aplikacji radcowskiej mogą skorzystać przedsiębiorcy, instytucje publiczne oraz osoby fizyczne.

Jakie są różnice między radcą prawnym a adwokatem?

Do 1 lipca 2015 roku tylko adwokaci mogli reprezentować klientów przed sądem w sprawach karnych i karnoskarbowych. Od tego czasu występować w sprawach z zakresu prawa karnego i karnoskarbowego mogą również radcy prawni. Jedynym warunkiem jest brak pozostawania w stosunku pracy. Oznacza to, że występować jako obrońca mogą osoby wykonujące zawód na podstawie umowy cywilnoprawnej lub pracujące w spółce albo kancelarii (radcy prawnego). Zmiana przepisów uściśliła także zakres świadczonej przez nich pomocy prawnej. Składa się z doradztwa, prawnych konsultacji, opracowywania opinii prawnych oraz projektów prawnych aktów.

Niektóre kancelarie nie prowadzą natomiast spraw w dziedzinie prawa rodzinnego i opiekuńczego, chociaż od 2007 r. przepisy na to pozwalają. Różnica polega również na rodzaju współpracy. Adwokat może wykonywać zawód w ramach działalności gospodarczej bądź jako wspólnik spółki i pracować na podstawie umowy cywilnoprawnej, natomiast radca prawny może być zatrudniony na umowę o pracę. Ponieważ obecnie różnice między zawodami są nieznaczne, wybór specjalisty zależy od cennika i indywidualnych preferencji. Warto kierować się opiniami znalezionymi w Internecie lub zdaniem znajomych.